خواص فیزیکی و شیمیایی استون
استون یک ماده شیمیایی است که جهت تهیه و ساخت محصولاتی همچون پاک کننده لاک ناخن و پاک کننده رنگ به کار برده می شود. این ماده، به طور طبیعی هنگام تجزیه چربی ها تولید می شود. مقادیر کم استن بی خطر است، اما مقدار زیاد آن می تواند یک مشکل باشد. همراه نگین تجارت شرق باشید تا با خواص فیزیکی و شیمیایی استون بیشتر آشنا شوید.

💡 فهرست مطالب

استون چیست ؟

استون، با نام علمی Acetone شناخته شده است. یک ترکیب غیر معدنی و کتون با فرمول شیمیایی C3H6O است. که در دسته ی مواد شیمیایی فرار و اشتعال پذیر قرار دارد. این ماده در نامگذاری آیوپاک با نام پروپانون شناخته شده است. و به طور طبیعی در خون، ادار، عضلات بدن و بافت ها یافت می شود.

در خون استون وجود دارد

اطلاعات فیزیکی و شیمیایی استون

خواص شیمیایی

برخی از داده های مربوط به خواص شیمیایی ساده ترین کتون آلیفاتیک در زیر آورده شده است.

نام شیمیاییاستون
فرمول شیمیاییCH3)2CO))
مترادفدی متیل کتون، ۲-پروپانون، بتاکتوپروپان
شکل ظاهریمسطح مثلثی یا همان سه گوش با دو راستا بر روی C=O

خواص فیزیکی و شیمیایی استون

خصوصیات فیزیکی استون آن را به یک حلال عالی تبدیل کرده است. خواص فیزیکی استن عبارتند از :

  • سرعت تبخیر بالا
  • گرانروی کم
  • انحلال پذیری در آب و چندین حلال آلی دیگر
  • توانایی بالا در انجام واکنش های اکسیداسیون / احیا در بسیاری از محصولات تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. (به عنوان ماده اولیه در سنتز مواد شیمیایی به کار برده می شود)

سایر خواص فیزیکی و شیمیایی استون در جدول زیر آورده شده است.

نام گذاری آیوپاکپروپانون
وزن مولکولی۵۸٫۰۸ گرم بر مول
رنگبی رنگ
حالت فیزیکیمایع
نقطه ذوب۱۷۸٫۲ درجه کلوین (۹۴٫۹- درجه سلسیوس)
نقطه جوش۳۲۹٫۴ درجه کلوین (۹۴٫۹- درجه سلسیوس)
چگالی۷۸۴ کیلوگرم بر متر مکعب
حلالیت در آبحل شدنی
گشتاور دو قطبی۲٫۹۱ دبای

کاربرد

استون با نام لاک پاکن در بین افراد شناخته شده است. این یکی از مهم ترین و اصلی ترین کاربردهای استن است. این کاربرد استن به قدری آشنا است که اکثر افراد این ماده را با عنوان لاک پاکن می شناسند. سایر کاربردهای ایمن ماده ی تجاری در زیر آورده شده است.

  • به عنوان حلال در بسیاری از ترکیبات آلی، پلاستیک ها و فیبرهای صنعتی به کار برده می شود.
  • در تولید الیاف مصنوعی
  • در تهیه و تولید دارو
  • سایر ترکیبات شیمیایی
  • در تهیه و تولید رنگ های صنعتی (به عنوان اجزای فرار در رنگ و روکش استفاده می شود)
  • در رنگ وسایل خانه
  • رقیق کردن رزین های پلی استر
  • تمیز کردن ابزارها
  • تولید پارچه

به عنوان حلال

یکی از مهم ترین کاربردهای استون، استفاده از آن به عنوان حلال در بسیاری از پلاستیک ها و الیاف های مصنوعی است. سایر کاربردهای استن به شرح زیر است.

  • در تخمیر رزین های پلی استر
  • تمیز کردن ابزارهای مورد استفاده
  • از بین بردن اپوکسی ها
  • به عنوان اجزای فرار برای تولید رنگ ها
  • به عنوان رطوبت گیر
  • در لحیم کاری ها
  • صنعت داروسازی (به عنوان ماده افزودنی در تولید دارو استفاده می شود)
  • به عنوان حلال (در بسیاری از ترکیبات آلی)

علاوه بر این، استن، در تولید پلاستیک، الیاف مصنوعی، دارو و سایر ترکیبات شیمیایی کاربرد دارد. همچنین در تولید صنعتی رنگ های ایندیگو هم مصرف می‌شود.

حتما بخوانید : درخصوص تفاوت استون و اتانول بیشتر دانید.

به عنوان حلال مواد شیمیایی

استون به عنوان حلال در فرمولاسیون موارد زیر یافت می شود.

  • پلی اکریلات
  • چسب ها و واکس ها (از جمله حلال های مورد استفاده در چسب ها میتوان به تولوئن هم  اشاره داشت)
  • جوهرهای چاپ
  • در کفپوش ها
  • در مواد دارویی
  • گریس ها و چربی ها
  • مواد دارویی
  • لوازم آرایشی
  • گریس ها
  • صنعت سیمان
  • در رزین های طبیعی و مصنوعی
  • در تمیزکننده ها و تینرها
  • چربی گیری فلزات پیش از رنگ آمیزی
  • رزین های آلکیدی

منبع تولید

نحوه تولید استون به شرح زیر است.

استون در گیاهان و درختان، فوران آتشفشان، آتش سوزی جنگل، دود اتومبیل، تولید مواد شیمیایی، دود تنباکو، سوزاندن چوب، تاسیسات ذخیره سازی نفت و محل های دفن زباله وجود دارد. علاوه بر این، استن در مواد پاک کننده لاک ناخن، پاک کننده های رنگ، چسپ و مواد پاک کننده نیز یافت می شود. پروپانون، توسط صنایع تولید کننده مواد شیمیایی در آب آزاد می شود. و از محل دفن زباله های شهری و صنعتی، رسوبات جوی، مواد زائد کشاورزی، مواد غذایی، حیوانات و مخازن خانگی به خاک منتقل می شود.

کدام مشاغل در معرض استون قرار دارند؟

مشاغلی همچون پلاستیک سازی ها، تولید رنگ، صنایع الیاف مصنوعی، کارخانه های تولید کفش و نقاش ها در معرض استون قرار دارند. در زیر برخی نکات نوشته شده در برگه اطلاعات ایمنی استن آورده شده است.

استون در صنعت کفش

پروپانون، موجب تحریک دستگاه تنفسی و چشم می شود. بنابراین کارگران باید در محیط کار از لباس محافظ، عینک و ماسک تنفسی استفاده کنند.

در صورت برخورد استن با پوست، فرد را از منطقه ی آلوده دور کنید. لباس ها را از تن خارج کنید. و پوست را با آب و صابون شست و شو دهید. سپس به فرد اکسیژن بدهید.

در صورت تماس استون با چشم : چشم را کاملا درون آب فرو ببرید.

سخن آخر

مشخصات فیزیکی و شیمیایی : استون، مایعی بی رنگ و بودار است. که در دسته کتون ها و مواد غیر معدنی قرار دارد. این کتون به شدت فرار است. بنابراین به آسانی تبخیر می شود.

پروپانون دارای نقطه جوش ۵۶ درجه سلسیوس و دارای جرم مولی ۵۸٫۰۸ گرم بر مول است. چگالی استون، ۰٫۷۹ گرم بر سانتی متر است.

پروپانون در بسیاری از حلال ها مانند آب، اتانول و اتر حل می شود. این ماده سازگار با محیط زیست است. و مشکلاتی برای موجودات ایجاد نمی کند.

در حین انجام واکنش پلیمر شدن، باید دقت کافی داشته باشیم. زیرا، گازهای آزاد شده از این واکنش با هوا مخلوط می شوند. مخلوط حاصله موجب انفجار می شود. علاوه بر این، استون در حضور رطوبت با فلزات آهن و استیل واکنش می دهد.

نیمه عمر پروپانون در هوا ۲۲ روز است. (در اثر واکنش با رادیکال هیدروکسیل و فوتولیز) این امر موجب انتقال این ماده به مناطق دورتر می شود. بارش باران استون را از هوا به آب های سطحی و خاک می رساند. زیرا این ماده حلالیت زیادی در آب دارد. استون موجود در آب و خاک تحت تخریب میکروبی قرار می گیرد. ولی بسته به میزان رطوبت خاک می تواند دوباره به جو تبخیر شود.

 

1/5 - (1 امتیاز)

1 دیدگاه دربارهٔ «خواص فیزیکی و شیمیایی استون»

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *