سیکلوهگزانون (به انگلیسی : Cyclohexanone)، یک ترکیب شیمیایی با فرمول C۶H۱۰O و جرم مولی ۹۸٫۱۵ گرم بر مول است. شکل ظاهری این ترکیب، مایعی شفاف، بی رنگ (به مرور زمان به زرد کم رنگ تبدیل می شود) با بوی شبیه استون و نعناع است. آنون، کاربرد زیادی در صنعت رنگ، رزین و چسب دارد. که استفاده از مشتقات آن در صنعت نایلون، یکی از اصلی ترین و مهم ترین کاربرد آن در صنعت است. این ترکیب سمی و قابل اشتعال را می توان از اکسیداسیون سیکلوهگزانون توسط اسید کرومیک تولید کرد.در ادامه علاوه بر معرفی بیشتر این محصول، کاربردها، قیمت، خرید، فروش، MSDS و عوارض احتمالی استفاده از آن را بررسی خواهیم کرد. همچنین برای آشنایی بیشتر با حلال سیکلوهگزانون مقاله حلال سیکلوهگزانون یا ریتاردر چیست ؟ را مطالعه بفرمایید.
خریدسیکلوهگزانون
نگین تجارت شرق، وارد کننده سیکلوهگزانون از تمامی برندهای روز دنیا (کره (Samsung)، چین (Shandong)، تایوان (UN)) است. قیمت محصول عرضه شده توسط این شرکت نسبت به قیمت بازار بسیار پایین تر است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قیمت سیکلوهگزانون و نحوه خرید محصول سیکلوهگزانون با همکاران ما در واحد فروش در تماس باشید.
تلفن دفتر فروش : ۳-۲۲۸۷۰۵۲۱-۰۲۱
موبایل و واتس آپ : ۰۹۱۲۶۵۴۲۳۱۴ – ۰۹۱۲۲۵۸۷۸۳۱ – ۰۹۱۹۸۰۲۴۴۳۲
فروش سیکلوهگزانون
جهت اطلاع از نحوه فروش سیکلوهگزانون (Cyclohexanone)، ثبت سفارش و واردات سیکلوهگزانون، با همکاران ما در واحد فروش مجموعه نگین تجارت شرق در تماس باشید.
قیمت سیکلوهگزانون صنعتی
برای آگاهی از قیمت سیکلو هگزانون صنعتی با کارشناسان فروش نگین تجارت شرق در ارتباط باشید.
موبایل و واتس آپ : ۰۹۱۲۶۵۴۲۳۱۴ – ۰۹۱۲۲۵۸۷۸۳۱ – ۰۹۱۹۸۰۲۴۴۳۲
شماره تماس واحد فروش مجموعه نگین تجارت شرق تلفن دفتر فروش ۳-۲۲۸۷۰۵۲۱-۰۲۱ موبایل و واتساپ ۰۹۱۲۶۵۴۲۳۱۴ – ۰۹۱۲۲۵۸۷۸۳۱ – ۰۹۱۹۸۰۲۴۴۳۲ |
سیکلوهگزانون (CYC) چیست ؟
سیکلوهگزانون، که با اسامی کتو سیکلوهگزانون، آنون، کتو هگزا متیلن، CYC، Oxocyclohexane ،pimelic ketone cyclohexyl ketone و CYC شناخته شناخته شده است. یک مایع روغنی شفاف با فرمول شیمیایی C6H10O است. شکل ظاهری این ترکیب مایعی زرد رنگ تا بی رنگ است. سیکلوهگزانون دارای بوی تندی است.
سیکلو هگزانون، در آب کمی محلول است و با حلال های معمولی قابل اختلاط است. این ترکیب به دو صورت طبیعی و مصنوعی تولید می شود و به مقدار کم در مشتقات نفتی یافت می شود. به صورت طبیعی در روغن های خام وجود دارد. علاوه بر این در ادرار انسان به صورت جز فرار یافت می شود. به صورت مصنوعی و در مقادیر زیاد تولید می شود. زیرا این ماده کاربرد زیادی در تولید نایلون دارد. سیکلوهگزانون به طور گسترده طی دو فرآیند اکسایش و اکسیداسیون تولید می شود. در زیر به توضیح فرآیندها می پردازیم.
*اکسایش سیکلوهگزانول توسط اسیدکرومیک تهیه کرد.
*اکسیداسیون سیکلوهگزانون : این ماده در هوا در حضور کاتالیزور کبالت تهیه می شود.
*هیدروژناسیون فنل
سیکلوهگزانون ابتدا از روش تقطیر خشک calcium pimelate و سپس توسط Bouveault با استفاده از روش دهیدروژناسیون کاتالیزوری تهیه شده است.
ساختار شیمیایی
CYC، از یک مولکول حلقوی شش کربنی با یک گروه کاربردی کتون تشکیل شده است. به عبارت ساده تر، این یک مولکول حلقوی شش کربنی است و متعلق به کلاس کتون های حلقوی (ترکیبات آلی) با فرمول C6H10O است.
ساختار مولکولی سیکلوهگزانون ریتاردر (CYC) در زیر نشان داده شده است.
خواص فیزیکی و شیمیایی
CYC، به صورت مایعی بی رنگ تا زرد کم رنگ و با بوی مطبوع در محیط ظاهر می شود. بخارات آن سنگین تر از هوا است. که در ساخت نایلون، به عنوان محیط واکنش شیمیایی و به عنوان حلال استفاده می شود. در ادامه با خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده بیشتر آشنا می شویم.
آیا سیکلوهگزانون همان سیکلوهگزانول است؟ جهت پیدا کردن پاسخ این سوال به خواص فیزیکی و شیمیایی مهم سیکلوهگزانول و سیکلوهگزانون می پردازیم. که این خصوصیات و ویژگی ها در جدول زیر نشان داده شده است.
سیکلوهگزانول با اکثر حلال های آلی، در تمام نسبت ها قابل تجزیه است. که به طور معمول در لاک ها استفاده می شود. بسیاری از روغن ها، موم ها و رزین ها را در خود حل می کنند.
خواص فیزیکی و شیمیایی سیکلوهگزانول
نام فارسی ماده | سیکلوهگزانول |
نام انگلیسی ماده | Cyclohexanol |
فرمول مولکولی | C6H12O |
جرم مولی | ۱۰۰٫۱۵۸ گرم بر مول |
شکل ظاهری | مایعی بی رنگ |
چگالی | ۰٫۹۶۲ گرم بر میلی لیتر |
دمای ذوب | ۲۵٫۹۳ درجه سلسیوس (۷۸٫۶۸ درجه فارنهایت، ۲۹۹٫۰۸ کلوین) |
دمای جوش | ۱۶۰٫۸۴ درجه سلسیوس (۳۲۱٫۵۹ درجه فارنهایت، ۴۳۳٫۹۹ کلوین) |
چگالی سیکلوهگزانون (Cyclohexanone)، کمتر از آب است اما بخارات آن سنگین تر از آب است. این ترکیب با متانول، اتانول، استون، بنزن، هگزان، نیتروبنزن، دی اتیل اتر، نفتا، زایلن، اتیلن گلیکول، ایزو آمیل استات، دی اتیل آمین و اکثر حلال های آلی قابل تجزیه است. علاوه بر این، این کتون نیترات سلولز، استات و اترها، رزین های وینیل، لاستیک، موم ها، چربی ها، رنگ ها، روغن ها، قیر و بسیاری از ترکیبات آلی دیگر را در خود حل می کند.
خواص فیزیکی و شیمیایی سیکلوهگزانون
نام ماده | سیکلوهگزانون |
نام انگلیسی ماده | Cyclohexanone |
فرمول مولکولی | C6H10O |
حالت ماده | مایع |
شکل ظاهری | مایعی بی رنگ |
جرم مولی | ۹۸٫۱۵ گرم بر مول |
چگالی | ۰٫۹۴۷۸ گرم بر میلی لیتر |
دمای ذوب | ۱۶٫۴ – درجه سلسیوس |
دمای جوش | ۱۵۵٫۶۵ درجه سلسیوس |
نقطه اشتعال | ندارد |
![]() آتش گیری ![]() واکنش پذیری ![]() سلامتی ![]() نماد ویژه
| ![]() |
کاربرد
ریتاردر یا CYC دارای کاربردهای مختلفی است، که اصلیترین و مهمترین کاربرد سیکلوهگزانون، استفاده از آن در صنعت نایلون است. پیش از ۷۰ درصد کاپرولاکتام (caprolactam) از سیکلوهگزانون تولید می شود. ۳۰ درصد باقی مانده این ماده در صنایع زیر استفاده می شود.
*استفاده از آن به عنوان ماده واسط در تولید نایلون
*استفاده از آن به عنوان ماده واسط در تولید رنگ و لاک سلولزی
*به عنوان حلال در جوهر چاپ PVC
*به عنوان حلال در علفکش، آفتکش، پلاستیک و لاستیک کاربرد دارد.
*به عنوان حلال در پاک کننده های رنگ و لاک
*به عنوان تمیزکننده فلزات
*بلورها
*عوامل سطح
*در رنگ رزی و لکه دار کردن ابریشم
*افزودنی های روغن کاری
*سلولز
*رزین های طبیعی و مصنوعی
*در واکس و چربی
*حلال برای چربی زدایی و تمیز کردن ابریشم
*حلالی است برای استات سلولز و نیترو سلولز
*استفاده از آن به عنوان ماده فعال در ترکیبات ضد باکتری و ضد قارچی
*استفاده از مشتقات آن در ساخت آدیپیک اسید، اکسیم سیکلوهگزانون، کاپرولاکتام، پلی وینیل کلرید و کو پلیمرهای آن و پلیمرهای استری متاکریلات
*در تولید سیکلوهگزانون اکسیم
*کاتالیزور اصلی جهت ساخت پلی استر و رزین های مصنوعی
*در داروسازی
*در پلاستیک سازی
*به عنوان حلال در جوهر چاپ، چربی زدا، تمیز کردن ابریشم، آفت کش، پلاستیک و لاستیک

سیکلوهگزانون در تولید سیکلوهگزانون اکسیم
سیکلوهگزانون اکسیم، یکی دیگر از مهم ترین کاربردهای سیکلوهگزانون است. این فرآیند در اثر واکنش بکمن تولید می شود. از این رو، خواص و ویژگی های سیکلوهگزانون اکسیم در جدول زیر آورده شده است.
خواص و ویژگی های سیکلوهگزانون اکسیم
نام فارسی | سیکلوهگزانون اکسیم |
نام لاتین | Cyclohexanone oxime |
فرمول شیمیایی | C6H11NO |
جرم مولکولی | ۱۱۳٫۱۶ گرم بر مول |
شکل ظاهری | جامد سفید رنگ |
درصد خلوص | ۹۹% |
به طور کلی، این ماده به عنوان حد واسط جهت تولید کاپرولاکتام مورد استفاده قرار می گیرد.
تولید
سیکلوهگزانون (ریتاردر)، به دو صورت طبیعی و صنعتی (سنتز شده) یافت می شود.
تولید طبیعی
کتو هگزا متیلن، به طور طبیعی در موارد زیر یافت می شود.
*کتو هگزا متیلن، به مقدار کم در مشتقات نفتی موجود است.
* کتو هگزامتیلن، در ادرار انسان به عنوان یک جزء فرار یافت می شود.
مکانسیم اکسیداسیون سیکلوهگزانون
CYC،از اکسایش سیکلوهگزانول توسط اسیدکرومیک تولید می شود. اسیدکرومیک، از مخلوط سدیم بی کربنات و اسید سولفوریک تشکیل می شود. سایر مکانسیم ها در زیر ارائه شده است.
تولید صنعتی یا سنتز سیکلوهگزانون
سیکلوهگزانون با اکسیداسیون سیکلوهگزان در هوا با استفاده از کاتالیزور تولید می شود. این فرآیند سیکلوهگزانول را تشکیل می دهد و این مخلوط با نام روغن KA به روغن کتون-الکل، اولین ماده اولیه تولید اسید چربی است. اکسیداسیون شامل رادیکال و واسطه هیدرو پراکسید C6H11O2H است. در بعضی موارد، سیکلوهگزانول خالص، که با هیدراتاسیون سیکلوهگزن بدست می آید، پیشرو است. از طرف دیگر، سیکلو هکزانون می تواند از هیدروژن دار شدن بخشی از فنول تولید شود.
تهیه سیکلوهگزانون از سیکلوهگزانول یا اکسایش
روش آزمایشگاهی
سیکلو هگزانون را می توان از روش اکسیداسیون با تری اکسید کروم از سیکلو هگزانول تهیه کرد(اکسیداسیون جونز). یک روش جایگزین با استفاده از اکسیدان سدیم هیپوکلریت امن تر و در دسترس تر است.
خطرات سیکلوهگزانون
این ماده جزء دسته مواد شیمیایی خطرناک طبقه بندی می شود. CYC، بسیار اشتعالزا است و بخار آن نیز در صورت ایجاد جرقه منفجر میشود. بنابراین حلال سیکلوهگزانون باید تحت شرایط محافظت شده جهت جلوگیری از احتراق نگهداری شود.
*مایع و بخار آن قابل اشتعال است.
*بلعیدن آن مضر است.
در صورت استنشاق، عوارضی مانند بیحالی و سوزش غشا در فرد ظاهر می شود. سیکلو هگزانون ها به عنوان سوزش دهنده های غشا مخاطی شناخته شده هستند. سایر عوارض این ماده عبارتند از :
*سرگیجه و خواب آلودگی
*تهوع
*سردرد
*سوزش چشم و پوست (به چشم آسیب جدی می رساند)
*در صورت تماس با پوست خطرناک است.
*موجب سوزش پوست می شود.
*استنشاق آن مضر است.
*موجب سوزش دستگاه تنفسی می شود.
برای آشنایی بیشتر با خطرات این ماده می توانید مقاله خطرات سیکلوهگزانون را مطالعه بفرمائید.
MSDS سیکلوهگزانون
برخی موارد نوشته شده در برگه اطلاعات ایمنی سیکلوهگزانون (ریتاردر) در زیر آورده شده است.
*استنشاق : در صورت استنشاق CYC، فرد را از محیط فعالیت خارج کنید. در صورت بروز مشکلات تنفسی، فرد را به بیمارستان منتقل کنید.
*پوست : در صورت تماس CYC با پوست و مو، فورا لباس های آلوده را از تن بیرون آورید. پوست را با آب و صابون فراوان شست و شو دهید. در صورت استفاده مجدد از لباس ها آن ها را با آب فراوان شست و شو دهید.
*چشم : در صورت تماس CYC با چشم، چشم را به مدت چند دقیقه با آب فراوان بشویید. در صورت وجود لنز، لنزها را از چشم خارج کنید. در صورت نیاز به پزشک مراجعه نمایید.
*بلعیدن : در صورت بلعیدن CYC، دهان را با آب شست و شو دهید. در صورت مسمومیت به پزشک مراجعه کنید.
دانلود MSDS سیکلوهگزانون :
حمل و نقل و نگهداری
از آن جا که سیکلوهگزانون به شدت قابل اشتعال است. از این رو مکان نگهداری آن، باید محافظت شده باشد. بنابراین CYC باید در مکان های با دستگاه تهویه مناسب، خشک و خنک و دور از منابع احتمالی جرقه و آتش نگهداری و ذخیره شود.
سیکلوهگزانون (ریتاردر) یا CYC، را می توان در ظروف استوانه ای شکل و یا با کامیون های تانک دار حمل کرد. این ماده تجاری، باید در محلی خنک و خشک و با تهویه مناسب و عاری از هرگونه خطر احتراق نگهداری یا ذخیره شود. علاوه بر این، CYC، در ظروف در بسته و محکم نگهداری می شود.
ظروف حاوی مواد باقی مانده را در مکان های مجاز دفع زباله دور انداخته شوند.
این ماده با قالب بسته بندی بشکه حمل می شود.

بازار جهانی فروش سیکلوهگزانون در یک نگاه
سهم فروش سیکلوهگزانون از بازار جهانی (در سال ۲۰۱۹) حدود ۷٫۵ میلیارد دلار برآورد شده بود. و انتظار می رود که تا پایان دوره ۲۰۲۰ -۲۰۲۷ رشد ۳٫۳% مشاهده کنیم. همان طور که در نمودار نشان داده شده است، این ماده به طور عمده در تولید صنعت نایلون و کاپرو لاکتام استفاده می شود. اکثر شرکت های تجاری از CYC، جهت تولید کاپرولاکتام استفاده می کنند. افزایش میزان مصرف این ماده در صنعت نایلون، موجب افزایش فروش این محصول در سطح جهان شده است.
نمودار فروش سیکلوهگزانون با استفاده از کاربردها
آنالیز
جدول آنالیز سیکلوهگزانون در زیر آورده شده است.
Reference | Test method | LIMITS | Properties |
GC | w-LTQ-146 | 99.8 | Cyclohexanone content wt% min |
ASTM-D1209 | w-LTQ-150 | 10 | Color, APHA max |
ASTM-D850 | w-LTQ-149 | ℃ 153-156 | Boiling Range |
K-F | w-LTQ-048 | 0.1 | Water Content wt % max |
GC | w-LTQ-146 | 0.1 | Cyclohexanol |
GC | w-LTQ-146 | 10 | Phenol Content PPM MAX |
بسته بندی
CYC، با بشکه های ۱۹۰ کیلوگرمی آماده تحویل و عرضه می باشد.